Intensief groendak met bijen voor transportbedrijf

Dartelende vlinders, zoemende bijtjes en een rijke variatie aan maar liefst 2500 planten; het komende jaar ontwikkelt zich op het dak van transportbedrijf Essers in Genk een bijzonder stukje natuur. Gert Kwanten heeft namelijk een prachtig groendak aangelegd. Met deze daktuin wil de directie van Essers een steentje bijdragen aan het ecologisch evenwicht in de omgeving.

Het project is het sluitstuk van de bouw van het nieuwe, door Iglesias Leenders Bylois Architecten ontworpen bedrijfspand van Essers. Onderdeel van het ontwerp was een groendak bovenop het bureel. Vanuit de hoger gelegen gedeeltes van het kantoor heeft men volop zicht op de daktuin, die zodoende bijdraagt aan het welzijn van de werknemers. Bij de bouw van het pand werd zorgvuldig rekening gehouden met de draagkracht van de constructie. Die is sterk genoeg om een intensief groendak met weelderige beplanting te kunnen dragen.

Zodoende kon landschapsarchitect Denis Dujardin, die verantwoordelijk was voor het ontwerp van de daktuin, een zeer rijke variëteit aan planten selecteren. Dujardin ontwierp eerder ook al de groene gevel en prachtige bedrijfstuin met siergrassen, struiken en bomen rondom het pand. Zowel de groene gevel en bedrijfstuin als de daktuin zijn aangelegd door Gert Kwanten.

Een intensief of extensief groendak?

Voor dit project is gekozen voor een intensief groendak. Het verschil tussen een intensief en een extensief groendak is dat intensieve groendaken een diepere bodem hebben, waardoor er rijkere beplanting kan groeien. Waar extensieve groendaken vooral geschikt zijn voor mossen en sedum, kunnen op een intensief groendak ook grotere plantensoorten groeien. Bovendien zijn intensieve groendaken goed voor de waterhuishouding, maar daarover later meer.

Waarom een groendak?

Een belangrijke reden om te kiezen voor een groendak was het ecologisch aspect. Essers doet er namelijk alles aan zijn ecologische voetafdruk te verminderen. Zo is het nieuwe bedrijfspand volledig energieneutraal. Een groendak past perfect in deze visie. Met een groendak ontstaat er immers een klein stukje natuur met een eigen ecosysteem. Op het dak vindt men maar liefst 25 verschillende plantensoorten, die op hun beurt weer bijen en vlinders aantrekken. Deze insecten dragen hun steentje bij aan de instandhouding van de natuur door planten en bloemen te bestuiven.

Waterhuishouding

Hoe zit het met de eerdergenoemde waterhuishouding? Intensieve groendaken houden door hun diepere bodem goed water vast. Het overtollig regenwater wordt in dit geval opgevangen en volledig gebruikt voor de bevloeiing van de groengevel en de groenaanleg rondom het bedrijfspand. Mocht er vervolgens nog water over zijn, dan wordt dit via een wadi op het terrein opgenomen in de ondergrond. Zo komt al het regenwater ten goede aan de natuur, in plaats van dat het in het openbaar stelsel verdwijnt.

Dit laatste aspect mag niet onderschat worden. Door het veranderende klimaat kampen we in België namelijk steeds vaker met hevige regenbuien, terwijl er steeds minder plek is voor al dit water om weg te zakken in de ondergrond. Hierdoor stroomt het op veel plekken direct het openbaar stelsel in. De riolering kan de grote hoeveelheid water vaak niet aan, waardoor straten blank komen te staan. Daarom is het voor nieuwe gebouwen vanuit overheidswege verplicht om regenwater eerst op eigen terrein te bufferen, te hergebruiken en te laten infiltreren in de bodem. Het groendak is een ideale oplossing om het water te bufferen. Een ander voordeel van een groendak is de bescherming die het biedt aan het dak. De planten beschermen de dakbedekking tegen de elementen. Daardoor gaat het dak langer mee.

Een stukje groen

De daktuin is zoals gezegd ontworpen door landschapsarchitect Denis Dujardin. Hij is gespecialiseerd in het creëren van bijzondere tuinarchitectuur in een stedelijke omgeving. De aanleg van groene daken is hier een belangrijk onderdeel van. In onze verstedelijkte leefomgeving is er immers weinig ruimte voor groen. Platte daken liggen er ondertussen vaak ongebruikt bij, terwijl het met een juiste opbouw wel degelijk mogelijk is om hierop prachtige tuinen te creëren. En dat is precies wat we met dit project gedaan hebben.

Werken op hoogte

Voor de uitvoering van het project heeft tuinarchitect Dujardin de hulp van Gert Kwanten ingeroepen. Gert Kwanten heeft namelijk ruime ervaring met het werken op hoogte en met de gereedschappen en machines die daarvoor nodig zijn. Zo hadden we tijdens de werkzaamheden de hele dag de beschikking over een telescoopkraan om al het materiaal omhoog te hijsen. Om het groendak te realiseren hebben we een opbouw van drainagematten met daarop substraat aangelegd. Dit vormt  een relatief lichte bodem, met voldoende voeding voor de planten.

Naturalistisch groendak

Het idee van de architect is om de daktuin zo naturalistisch mogelijk vorm te geven. Dat betekent dat we de natuur zo veel mogelijk haar gang laten gaan. We hebben een verscheidenheid van 25 verschillende planten door elkaar geplant. Deze planten hebben stuk voor stuk weinig water nodig en gedijen goed op een groendak.

De beplanting zal zich in de loop der tijd over het dak gaan uitzaaien. Hierdoor komen de planten in contact met elkaar en zullen zes à zeven variaties worden weggeconcurreerd. Het is vooraf niet te zeggen welke soorten dit zijn; afhankelijk van de locatie en de omstandigheden zijn het namelijk altijd andere planten die verdwijnen. Daarnaast geven we wilde planten de ruimte om op te duiken tussen de bestaande beplanting. Moeder natuur bepaalt dus voor een groot deel hoe de daktuin er uiteindelijk uit komt te zien. Omdat het dak wordt gebruikt als nooduitgang hebben we tevens een verlicht pad tussen de beplanting aangelegd.

Bijenkasten

Een van de meest bijzondere eigenschappen aan de daktuin is de aanwezigheid van bijenkasten. Deze zullen worden geïnstalleerd door een echte imker. Gert Kwanten heeft verankeringsogen geplaatst zodat de bijenkasten, die op het dak veel wind vangen, niet wegwaaien. De honingbijen worden verzorgd door de imker. Daarom hebben we tussen de planten stapstenen richting de bijenkorven geplaatst. De beplanting is volledig op het bijenhouden afgestemd. De even geurig als kleurrijke bijen- en vlinderlokkers bieden een zee aan voedingsstoffen voor de beestjes. Het is dan ook geen verrassing dat de eerste honing van eigen dak reeds in de pot zit.

(Weinig) onderhoud

Het is de bedoeling om de planten zoveel mogelijk hun gang te laten gaan. De daktuin heeft dus weinig onderhoud nodig. Dat betekent echter niet dat we haar volledig aan haar lot over kunnen laten. De hoveniers van Gert Kwanten zijn verantwoordelijk voor het periodiek bijhouden van de tuin. Middels een jaarlijkse check-up houden we de beplanting in de gaten en voorkomen we dat bepaalde plantensoorten té dominant worden. Sommige wilde planten krijgen de kans om verder te groeien, terwijl we andere selectief wieden. Door op deze manier minimaal in te grijpen behoudt de tuin haar natuurlijke karakter, zonder compleet te verwilderen.

Ook een groendak?

Wilt u met uw bedrijf zelf bijdragen aan milieuvriendelijke, groene leefomgeving en een groendak aan laten leggen? Gert Kwanten kan op vrijwel ieder gebouw een groendak realiseren. We kunnen zelfs een daktuin aanleggen op een hellend dak. Neem contact met ons op voor meer informatie of een vrijblijvende offerte.